Juče nas je napustio čovek koji je odredio sudbinu savremenog svetskog filma, veliki inovator, borac protiv Holivuda, radikalni reformator filmskog jezika, filmski filozof i veliki polemičar, bolje reći – svađalica koji nikome nije ostao dužan, pa ni najbližima, poput Trifoa ili Šabrola s kojima je bio u permanentnom konfliktu.
Žan Lik-Godar bio je švajcarsko-francuski režiser, scenarista i filmski kritičar. Buržoaskog porekla, brzo se odmetnuo u radikalne umetnike, stasale u vreme Kamijevog i Sartrovog egzistencijalizma. Školovanje je otpočeo u Švajcarskoj, dok je na Sorboni je otpočeo studije antropologije, koje su brzo zapale u drugi plan, zbog priključivanja grupi mladih kritičara i bezbrojnih sati provedenih u kino-klubovima i Kinoteci. Zajedno sa Andreom Bazenom, Franosoom Trifoom, Klodom Šabrolom, Žakom Rivetom i drugim mladim ljubiteljima filma započinje pisanje za časopis “Filmske sveske” i pokreće najznačjaniji i najsnažniji filmski pravac koji se sa Francuske, brzo proširio po čitavoj Evropi, poznat kao (francuski) Novi talas, odnosno Novelle Vague.
Za Godara, ali i čitavu generaciju Novog talasa, film je bio najznačajnija pojava u umetnosti, i čvrsto su verovali da je film bio sve i da se sve vrtelo oko filma.
Kao najradikalniji pripadnik ovog pokreta, direktno je uticao na pojavu autora “crnog talasa” sredinom šezdesetih u Jugoslaviji. Žika Pavlović, Kokan Rakonjac, Dušan Makavejev, Aleksandar Petrović, Jovan Jovanović, Želimir Žilnik su bili snažno ispirisani njegovim likom i delom. Branko Vućićević ugledni sineasta i filmski kritičar je napisao čuvenu, najkraću kritku filma ikada “Do poslednjeg daha”, koja je glasila: “Ovo je najlepši film koji sam ikada gledao”. Kamera u pokretu, na ulici, neobični planovi, brza smena kadrova, Belmondo u neprestanoj akciji, označila novi, nekonvenionalni filmski rukopis koji i dan danas deluje veome sveže i originalno. Kasnija ostvarenja, poput “Alfavila” i “Prezira” samo su urezale njegovo ime u meremnu ploču kinematografskih velikana.
Iz filmskog opusa, Žana Lika-Godara izdvajamo: “Žena je žena”, “Do poslednjeg daha”, “Alfavil”, “Prezir”, “Priča o ljubavi”, “Made in USA”, “Mali vojnik”, “Ludi Pjero”, “Živeti život”, “Udata žena”, “Muški rod, ženski rod”, “Neobična banda”, dokumentarac “Daleko od Vijetnama (Priča oko kamere)”, “Vikend”, kao i kratkometražne filmove “Koketna žena”, “Šarlota I Veronika”, “Šarlota i njezin Žil”…
Možda je najbolju definiciju Godarove ličnosti da Bert Rebhan naslovom svoje knjige: ”Žan Lik-Godar – Permanentni revolucionar”. Rebhan dalje kaže: “Žan-Lik Godar je figura na granici između biografije i dela, između istorije i pisanja istorije, između subjektivnosti i politike, između moderne umetnosti i digitalnog doba, ključna figura filma kao ključ za pitanja i teme 20. i 21. veka”.
Žan Lik-Godar – ime koje je još za života postalo legenda 20. veka, svojim delom je inspirisao i mnoge svetske režisere poput Bertolučija, Pazolinija, Skorsezea, Tarantina, Soderberga, a čvrsto verujemo da ćemo u budućnosti tek čuti i prepoznati njegov rukopis u ostvarenjima novih, mladih reditelja.
Kulturna organizacija Mikser, u stavu mirno mu šalje poslednji pozdrav:
Slava mu i hvala za sve.