Šezdeseto izdanje Salone del Mobile, najvažnije međunarodne manifestacije u svetu nameštaja i dizajna, nakon dvogodišnjeg odlaganja zbog pandemije, od 7. do 12. juna u Milanu, okupilo je 2.175 kompanija učesnica i čak 600 mladih autora, zabeleživši preko 260.000 posetilaca iz 173 zemlje i oko 3.500 akreditovanih novinara iz celog sveta. Na najistaknutijem svetskom dizajnerskom događaju, u okviru “Salone Satellite”, predstavljena je i ovogodišnja “Young Balkan Designers” selekcija sa dizajnerskim rešenjima koja su pokazala kreativni potencijal Balkana u oblasti inovacija industrijskog dizajna.
Young Balkan Designers selekcija zabeležila je ogromnu posećenost i zainteresovanost stranih medija i proizvođača za radove mladih dizajnera – preko 180 predstavnika press, poslovnog i edu sektora posetilo je YBD štand tokom šestodnevnog trajanja sajma od čega preko 40 medijskih predstavnika, 105 predstavnika poslovnog sveta i 19 predstavnika univerzitetskog i edu-polja iz preko 20 zemalja Evrope i sveta. Najveća zainteresovanost dolazi iz Italije, Francuske, SAD-a, Ujedinjenog Kraljevstva i Švajcarske, a zatim i iz Holandije, Grčke, Nemačke, Danske, Belgije, Španije, Australije, Koreje, Kine… Štand Young Balkan Designers posetilo je i nekoliko važnih međunarodnih časopisa iz oblasti dizajna, arhitektonske, savremene i vizuelne umetnosti, a među više od 50 objavljenih članaka ističu se 90+10, Corriere della Sera, Cose di Casa, Dwell, Elledecor, Ideat, Interior Design, Intramuros, Il Giornale, L’Officiel, MF Fashion, Wallpaper…Tu su i radio emisije, podkasti, instagram, You Tube i TV prilozi. Nastup u Milanu rezultirao je i interesovanjem proizvođača za saradnjom sa nekoliko dizajnera YBD štanda, čime je otvoren novi put u poslovnoj sferi, ne samo za mlade talente već i za čitavu balkansku dizajnersku scenu.
Pored ovoga, u konkurenciji od 140 radova nominovanih za nagradu na smotri mladih talenata “Salone Satellite” čak osam balkanskih dizajnera ušlo je u trku za nagradu, a projekat urbanog mobilijara „Menghee“ izrađen od odbačenih automobilskih guma prema principima cirkularne ekonomije dizajnerke Đurđe Garčević iz Srbije osvojio je vredno treće mesto čime je čitava YBD selekcija zavredila veliko sajamsko priznanje. Kako je problem prekomernog odlaganja automobilskih guma uveliko prepoznat, glavni cilj nagrađenog projekta Meenghe je da ukaže na značaj njihove prerade, ali i mogućnost dobijanja idealnog materijala upravo za izradu urbanog mobilijara koji će automobilske gume simbolično vratiti na ulice. Najvažnije kod ove vrste reciklaže je da se ne proizvode štetni nusproizvodi, a ciljna tehnologija je uglavnom mehanička, od odvajanja materijala, preko mlevenja do odgovarajuće veličine, pa sve do formiranja oblika u kalupima.
Takmičarska selekcija „Salone Satellite Award“ dodeljuje tri glavne nagrade i dve pohvale, a ove godine je imala za cilj da dodatno podstakne dalji razvoj i istraživanja mladih autora u oblasti održivog dizajna. Prvu nagradu osvojila je Lani Adeoye, dizajnerka iz Nigerije za hodalicu RemX, a drugu belgijski Studio Gilles Werbrouck (Belgium is Design) za projekat Lamps. Prema navodima stručnog žirija koju su činili Marva Griffin – osnivačica i kustoskinja SaloneSatellite, Maria Porro – predsednica Salone del Mobile Milano i Paola Antonelli, kustoskinja dizajna i arhitekture Muzeja modernih umetnosti u Njujorku (MoMA), odabrana tri pobednička projekta izdvajaju se po poruci koju očitavaju, fokusirajući se ne samo na dizajnersku pronicljivost, već i na njihov održivi, komunikativan, interaktivni i duhoviti element koji doprinosi poboljšanju kvaliteta života.
Na najistaknutijem svetskom dizajnerskom događaju svoje najnovije kolekcije izložili su i vodeći regionalni proizvođači nameštaja, Prostoria i Zanat, uz sve prepoznatljiviji Nunc, a Salone del Mobile se i ove godine pokazao globalnim izlogom kvalitetnog nameštaja i dizajna, ali i tačkom interakcije talenata, razmene i deljenja ideja, kreativnosti i poslovanja. Ovogodišnji događaj koji predstavlja svojevrsnu međunarodnu pozornicu industrije nameštaja, ostaće upamćen po naporu da se daju rešenja koja doprinose zaštiti životne sredine, podstiču “zeleno razmišljanje”, poboljšavaju kvalitet stanovanja i efikasno koriste resurse.
Uz mentorsku podršku stručnog tima inicijative Young Balkan Designers koji čine su-osnivačice ove platforme Maja Lalić, direktorka Mikser Organizacije i Jelena Matić, profesorka Šumarskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, i renomirani industrijski dizajner Nikola Radeljković iz kolektiva Numen / For Use (Hrvatska) predstavljeni su radovi: +1 – Milan Kajganić, Srbija, AVID – Ena Begičević Čeliković, Bosna i Hercegovina, BIOCARPET– Arpad Pulai, Srbija, ELENA – Eva Garibaldi, Slovenija, FORM FOLLOWS CULTURE – Nada Elkharashi, Turska, MEENGHE – Đurđa Garčević, Srbija, POLIČNIK – Tadej Urh, Slovenija, SUBVERSION – Tijana Kostić, Srbija, THE LAST JAR OF HONEY – Katarina Trpčić, Hrvatska, VAL – Andraž Rudi Vrhovšek, Slovenija, VOZICHECK – Matko Plovanić, Hrvatska, UNLUCKIES – Maja Repotočnik, Slovenija i ZAOKRET – Marija Kojić, Srbija.
Ovogodišnji nastup u Milanu realizovan je od strane organizacije Mikser uz podršku partnera Nunc, Zanat, Boreal, Prostorija, GIR, Zornića kuća, Muzej primenjene umetnosti i Supermarket Lab. Young Balkan Designers (YBD) je regionalna platforma za talente osnovana 2011. godine sa ciljem da identifikuje, promoviše i razvija kreativne potencijale Balkana u oblasti dizajna. Inicijativa je, takođe, usmerena na objedinjavanje regionalne dizajnerske scene, približavanje međunarodnoj publici, jačanje njenog potencijala pružanjem dodatne edukacije i prakse, dok istovremeno doprinosi obnavljanju multikulturalne saradnje na Balkanu.
Front photo credits: Tadej Urh